Mohamed Choukri

Mohamed Choukri (Berber: Muḥemmed Cikri, Arabisch: محمد شكري) (Ayt Chiker, 15 juli 1935 – Rabat, 15 november 2003) was een Marokkaans auteur en romanschrijver die het meest bekendstaat om zijn autobiografie ''Hongerjaren (For bread alone, al-Khubz al-Hafi, الخبز الحافي)'' waarvan een miljoen exemplaren over de toonbank zijn gegaan, en welke door de Amerikaanse toneelschrijver Tennessee Williams beschreven werd als 'A true document of human desperation, shattering in its impact'.

Choukri werd geboren in 1935 te Ayt Chiker, een kleine stad in het Rifgebergte, in de provincie Nador. Hij groeide op in een zeer armoedig gezin. Hij vluchtte op jonge leeftijd weg van zijn tirannieke vader en werd een dakloos kind in de arme wijken van Tanger, omgeven door ellende, prostitutie, geweld en drugsmisbruik. Op de leeftijd van 20 jaar besloot hij om te leren lezen en schrijven. Hij werd later onderwijzer. Zijn familienaam Choukri is verbonden met de plaats Ayt Chiker, de naam van een Berberstam waartoe hij behoorde voordat hij naar Tanger vluchtte. Het is zeer aannemelijk dat Choukri deze naam pas later koos, want de Riffijnen lieten hun familienaam zelden registreren.

In de jaren 60, in het kosmopolitische Tanger, ontmoette hij Paul Bowles, Jean Genet en Tennessee Williams. Zijn eerste werk werd gepubliceerd in 1966, een roman getiteld ''Al-Unf ala al-shati (Violence on the Beach)''. Het eerste internationale succes kwam met de Engelse vertaling van het boek ''Al-khoubz Al-Hafi (For Bread Alone, Telegram Books)'' door Paul Bowles in 1973. Het boek werd in het Frans vertaald door Tahar Ben Jelloun, gepubliceerd in het Arabisch. In Marokko was het gecensureerd van 1983 tot 2000. Het boek werd later vertaald in 30 andere talen.

Het belangrijkst werk is de autobiografische trilogie, die begint met ''For Bread Alone'', gevolgd door ''Zaman Al-Akhtaâ aw Al-Shouttar (Time of Mistakes or Streetwise, Telegram Books)'' en ten slotte ''Faces''. Hij heeft ook een collectie kleine verhalen geschreven in de jaren 60/70 ''(Majnoun Al-Ward, Madman of the roses, 1980; Al-Khaima, The Tent, 1985)''. Hij is tevens bekend vanwege zijn ontmoetingen met de schrijvers Paul Bowles, Jean Genet en Tennessee Williams (''Jean Genet and Tennessee Williams in Tanger, 1992, Jean Genet in Tanger, 1993, suite and end, 1996, Paul Bowles: Le Reclus de Tanger, 1997'').

Mohamed Choukri stierf op 15 november 2003 aan kanker in het militaire hospitaal te Rabat en werd begraven op de Marshan begraafplaats te Tanger. Zijn uitvaart werd bijgewoond door de minister van Cultuur, diverse overheidsfunctionarissen en een woordvoerder van de koning van Marokko. Voordat Choukri stierf, richtte hij een stichting op, die de auteursrechten van zijn werken, manuscripten en persoonlijke verhalen bezit. Choukri is een inspiratie geweest voor velen. Hij bewees dat, mits ambitieus genoeg, iedereen zich uit zijn situatie kan ontworstelen en succes kan hebben. Door Wikipedia aangeleverd